Chùa

15 thuật ngữ về kiến trúc đền chùa Phật giáo ở Thái Lan

WAT là một ngôi chùa hay một khu phức hợp những công trình đền thờ nằm ở bên trong, bao gồm một bảo tháp, một viharn, một ubosot và những kiến trúc khác, tất cả đều được bao quanh bởi một bức tường.

BOT hay còn gọi là Phra Ubosot, đó là phòng cầu nguyện chính, một đại sảnh quan trọng nhất của ngôi chùa, cũng là nơi diễn ra các sắc phong và các nghi thức. Nó có hình dáng là một hình chữ nhật, với lối đi vào nằm ở hướng Đông, xung quanh được bao bọc bởi 8 viên đá được gọi là Sima Stones.

SEMA hoặc Sima Stones, đôi lúc cũng được người ta gọi là Luuk Nimit, chúng được sử dụng nhằm để tạo ra một ranh giới bao bọc lấy các Bot. Thông thường, người ta chỉ thấy có 8 Sema nằm bao bọc xung quanh, nhưng Viet Viet Tourism xin chia sẻ với các du khách rằng, vẫn còn một Sema thứ 9 khác được chôn ở dưới vị trí của Đức Phật tọa thiền bên trong sảnh thờ chính Bot. Và bên dưới của mỗi Sema thì người ta lại cho chôn vùi những quả cầu lửa bằng sắt với nhiều hàm ý bên trong.

VIHARN nhìn thì có vẻ trông rất giống Bot nhưng khác ở chỗ xung quanh lại không được bao bọc bởi những hòn đá Sima, mặt khác trong một ngôi chùa thì có thể có đến vài Viharn, là nơi để các nhà sư sau khi hành lễ ở sảnh chính Bot xong thì trở về những khu vực này để tụng kinh.

CHEDI là bảo tháp trong chùa, nơi chứa đựng những xá lợi của Đức Phật. Tuy nhiên, ở mỗi ngôi chùa khác nhau thì sẽ có những biến thể về kiểu dáng bảo tháp khác nhau. Thông thường, chúng đều có hình nón hay hình chuông.

PRANG cũng được hiểu là một tòa tháp, nhưng khác với Chedi ở chỗ, chúng lớn hơn và có một lối vào bên trong. Kiến trúc này được bắt nguồn từ văn hóa Khmer, kết hợp với rất nhiều phong cách được lấy cảm hứng từ những nền văn hóa khác nhau, thậm chí còn có cả đặc điểm giống với đền Angkor Wat ở Campuchia.

MONDOP hay được gọi với cái tên khác là Mandapa, đó là một không gian hình vuông, kết nối giữa phần mái bên trên và nền nhà ở dưới chính là những khối trụ to lớn. Chúng được xây lên để nhằm mục lưu giữ những vật thánh, chẳng hạn như là “Thánh thư, dấu chân của Đức Phật hay các biểu tượng siêu nhiên khác”.

HO TRAI là thư viện của chùa, nơi mà những quyển kinh sách Phật giáo được lưu giữ. Theo truyền trống, đây là một nhà sàn bằng gỗ, được đặt trên một chiếc ao nhằm mục đích ngăn chặn côn trùng, hạn chế bị mối mọt khi sách xưa kia chính là những lá cọ khô.

KUTI là khu sống của các nhà sư trong chùa, tùy vào vị trí và diện tích của khu vực thì Kuti sẽ có những kích cỡ và hình dạng khác nhau.

SALA được hiểu như là một nơi để che mưa tránh nắng cho những du khách, hay cũng có thể là một gian nhà để nghỉ ngơi ngoài sân.

CREMATORIUM là lò hỏa táng, nơi mà những vị sư sẽ thực hiện nghi lễ Phật giáo tụng kinh cho người đã khuất và sau đó tiến hành hỏa thiêu họ. Thông thường, mỗi ngôi chùa đều có một lò hỏa táng.

CHOFAH là những hoa văn hoạ tiết ở phần trên mái, có hình dạng như một con chim đặc biệt, xuất hiện từ thần thoại Hindu.

DHAMAMA WHEEL là một biểu tượng của Phật Giáo về Giáo Pháp, nhìn dáng vẻ của chúng trông giống một chiếc bánh lái với 8 hoặc 24 nan hoa. Thông thường, thì có tới 24 nan hoa, mỗi nan hoa đại diện cho một vấn đề xoay quanh cuộc sống bao gồm “Tình yêu, can đảm, từ thiện, khiêm tốn, trung thành, hay vị tha, hy vọng, v.v…”.

NAGA là những con rắn thần khổng lồ, thường được người xưa mô tả là có nhiều đầu, chúng trải mình dọc trên các lan can lối đi dẫn tới sảnh thờ, nhằm bảo vệ cho cả ngôi chùa. Xưa kia, khi Đức Phật đang thiền định bên gốc cây Bồ Đề thì đột nhiên mưa lớn xối xả, rắn thần đã xuất hiện và quận mình che mưa cho ngài.

CHINTHE trông gần giống như Kỳ Lân ở Trung Quốc, được đặt ngay bên ngoài lối vào. Chúng được coi là những sinh vật giám hộ của các ngôi chùa Phật giáo.