Giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm chiều 28/10, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc khẳng định, năm 2022, nước ta có một năm điều hành quản lý kinh tế – xã hội thành công. Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết trong năm qua chính sách tài khóa đã và đang là trụ cột của nền kinh tế.
Trong đó, dù năm năm qua thực hiện chính sách giảm thuế nhiều nhưng thu nội địa tăng trưởng 9,8%, giảm chi thường xuyên 10% nhờ thực hiện nhiều giải pháp, có cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ trong thu ngân sách.
Cụ thể, tăng trưởng GDP dự báo đạt 7,5 – 8%; CPI tăng 2,74% (dưới mức 4% theo kế hoạch để ra); nợ công bằng khoảng 45% GDP; và cả nước đã xuất siêu 8 tỷ USD…
Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc.
Bộ trưởng cho biết, năm 2022 là năm giảm thuế nhiều nhất với 233.000 tỷ đồng. Trong 9 tháng qua, cơ quan chức năng đã giảm và gia hạn thuế hơn 151.237 tỷ đồng, cao nhất trong lịch sử ngành thuế.
Bên cạnh đó, ngành thuế cũng thực hiện biện pháp thu ngân sách như phát hành hóa đơn điện tử, xây dựng cổng thông tin điện tử xuyên biên giới. Trong 9 tháng, đã có 3.167 tỷ đồng được thu từ 37 tập đoàn công nghệ lớn như Google, YouTube, Microsoft, Tiktok…
Về dự toán ngân sách năm 2023, Bộ trưởng Bộ Tài chính làm rõ, năm 2023 sẽ là năm tiềm ẩn nhiều khó khăn như giá nguyên vật liệu trong nước tăng, dầu xăng khó khăn, lãi suất tiền gửi và tiền vay trong nước đều tăng cao, room tín dụng thắt chặt và thị trường vốn khó khăn. Đặc biệt là lạm phát và lãi suất thế giới tăng cao tác động mạnh đến điều hành kinh tế – xã hội nước ta, tác động đến sản xuất kinh doanh.
Để đảm bảo thận trọng, đúng năng lực nền kinh tế và chủ động chắc chắn trong điều hành ngân sách thì dự toán ngân sách đặt ra khoảng 1 triệu 620,7 ngàn tỷ đồng, tức là mức tăng thấp, tuy nhiên theo Bộ trưởng vẫn đạt cao đối với thu nội địa, trừ tiền sử dụng đất thì vẫn đạt 7,8%.
Trước ý kiến của nhiều đại biểu cho rằng mức bội chi thấp, Bộ trưởng Bộ Tài chính làm rõ trong bối cảnh hiện nay mức bội chi đề ra là hợp lý. Nếu nâng bội chi lên cao có nghĩa là phải đi vay mà đi vay trong giai đoạn này thì hiệu quả sẽ không cao.
Về tình hình chứng khoán, trái phiếu, trước ý kiến của đại biểu về kiểm soát nợ cá nhân, tức phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, ông Phớc cho hay, trước đây, luật Doanh nghiệp 2015, luật Chứng khoán 2006 việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ rất đơn giản trên nguyên tắc tự vay tự trả và tự chịu trách nhiệm.
Dư nợ trái phiếu riêng lẻ của doanh nghiệp hiện đạt 1,204 triệu tỷ đồng, tương đương 12,8% GDP. Trong đó, doanh nghiệp phát hành trái phiếu nhiều nhất là bất động sản với khoảng 37%.
Theo chiến lược phát triển của thị trường chứng khoán, đến năm 2030, trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ sẽ đạt khoảng 25% GDP.
Đối với lĩnh vực xăng dầu, người đứng đầu ngành Tài chính cho biết nhu cầu của cả nước là khoảng 19,2 triệu tấn/năm. Sản xuất trong nước phụ thuộc vào 2 nhà máy là Lọc dầu Bình Sơn và Nghi Sơn. Trong 9 tháng qua, Lọc dầu Bình Sơn đạt khoảng 70% công suất với 4,4 triệu tấn/6,2 triệu tấn. Trong khi đó ở Nghi Sơn có công suất 6,8 triệu tấn mới chỉ đạt 4,3% sản lượng.
Bên cạnh đó, kế hoạch nhập khẩu là 6,2 triệu tấn phân bổ cho 34 đầu mối. Tuy nhiên, 9 tháng qua mới đạt 3,97 triệu tấn. Đặc biệt trong quý III, nhập khẩu xăng dầu đã giảm 40% so với quý trước, với 19/34 đầu mối nhập khẩu.
Bộ trưởng cho hay đã giảm thuế môi trường xuống 3000 đồng/1 lít, chúng ta cũng đã mất 28.000 tỷ. Thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế nhập khẩu giảm từ 20% xuống còn 10%. Chi phí xăng, dầu, theo Nghị định 95 một năm tối đa là 2 lần. Trong trường hợp đặc biệt ngày mùng 1/1/2022, chúng tôi đã nâng lên một lần, tức RON 92 là 250 đồng/lít, đưa từ nước ngoài về, premium trong nước cũng đã được nâng ngày 10/1 và lần hai là ngày 7/10 cũng tăng lên 290 đồng/1 lít vận chuyển. Như vậy, 1 lít xăng, dầu RON 92, chi phí vận chuyển và chi phí quản lý đã chiếm 1.960 đồng, tức gần 2.000 đồng.
Hiện nay Bộ Tài chính cũng đã có văn bản số 10859, 1056 ngày 21/10/2022 xin ý kiến của các số công ty đầu mối và ý kiến của Bộ Công Thương để có thể nâng chi phí định mức nữa hay không. Nhưng hiện nay chúng tôi chỉ nhận được 6 văn bản của 6 doanh nhân đầu mối, tức là chỉ chiếm 8,5% của sản lượng xăng, dầu. Còn ý kiến Bộ Công Thương chúng tôi cũng chưa nhận được.
“Cho nên sắp tới chúng tôi đề nghị Chính phủ sửa Nghị định 95, giao toàn diện phần xăng, dầu về cho Bộ Công Thương, kể cả phần quyết định về giá và chi phí định mức để đảm bảo vấn đề nguồn cung chủ động”, Bộ trưởng nói.
Thứ hai, tăng cường phối hợp chủ động trong nguồn cung và hệ thống đầu mối phân phối bán lẻ. Chủ động điều chỉnh chi phí định mức và giải quyết vấn đề khó khăn để đảm bảo nguồn cung xăng, dầu một cách tốt nhất để phục vụ cho sản xuất, kinh doanh.
An Nhiên
