- 1.Đặc điểm và công dụng chữa bệnh của hoa cúc
- 1.1 Cúc hoa trắng (kim cúc)
- 1.2 Cúc hoa vàng (hoàng cúc)
- 2 Bài thuốc chữa bệnh từ cúc hoa trắng
- 2.1 Cháo cúc hoa trắng hạ khô thảo
- 2.2 Cháo cúc hoa trắng, quyết minh tử
1.Đặc điểm và công dụng chữa bệnh của hoa cúc
1.1 Cúc hoa trắng (kim cúc)
Là cây thân mọc thẳng cao 0,50-1,40m, toàn thân có lông trắng mềm. Lá mọc so le, cuống dài 1-2,5cm, có lông trắng; phiến lá hình trứng hay hơi thuôn, hai đầu tù, chia thành 3-5 thuỳ, mép có răng cưa và lượn sóng, mặt dưới nhiều lông màu trắng mốc. Cụm hoa hình đầu, màu trắng hay hơi tía ở phía ngoài, vàng ở giữa, mọc ở đầu cành hay kẽ lá.
Cúc hoa trắng thanh nhiệt, sáng mắt
1.2 Cúc hoa vàng (hoàng cúc)
Cây mọc thẳng đứng, cao chừng 90cm. Phiến lá hình 3 cạnh tròn, thùy xẻ sâu. Cụm hoa hình cầu, đường kính nhỏ hơn loài cúc trắng nói trên; hoa trong ngoài đều có màu vàng.
Theo Đông y: Cả 2 loại cúc nói trên, đều có chung tác dụng là thanh nhiệt, giải độc. Nhưng hình thức tác dụng khác nhau, nên ứng dụng trên lâm sàng cũng không giống nhau.
Kim cúc có vị ngọt, đắng, tính hơi hàn; tính thanh nhiệt và phát tán mạnh hơn, nên thường được dùng chữa các bệnh ngoại cảm phong nhiệt, bệnh ở đầu, mặt và phần trên cơ thể.
Hoàng cúc có vị đắng cay, tính ấm; đắng lạnh hơn, có tác dụng giải độc tiêu thũng mạnh hơn, nên hay được dùng để chữa trị các loại ung nhọt, các chứng bệnh ở phần dưới cơ thể.
2 Bài thuốc chữa bệnh từ cúc hoa trắng
2.1 Cháo cúc hoa trắng hạ khô thảo
Nguyên liệu: Kim cúc 12g, lá dâu 10g, hạ khô thảo 15g, đậu xanh 30g, gạo tẻ 50g, đường phèn vừa đủ (hoặc đường kính trắng).
Cách dùng: Đem cúc trắng, lá dâu, hạ khô thảo rửa sạch, đun lấy nước bỏ bã, cho gạo tẻ, đậu xanh, đường phèn vào cùng nấu thành cháo loãng. Mỗi ngày ăn hai lần, ăn lúc cháo còn ấm.
Công dụng: Khu phong, thanh nhiệt, sáng mắt, giải độc; thích hợp với người bị đau mắt đỏ, miệng đắng, mắt chói, tăng huyết áp.
Chú ý: Những người vị hư hàn, tiêu chảy mạn tính không dùng.
Cây hạ khô thảo chữa bệnh về gan, sáng mắt
2.2 Cháo cúc hoa trắng, quyết minh tử
Nguyên liệu: Kim cúc 15g, quyết minh tử (hay thảo quyết minh) 15g, gạo tẻ 100g, đường kính trắng 15g.
Cách dùng: Rang thảo quyết minh cho có mùi thơm, để nguội, rồi cùng nấu với hoa cúc trắng, lấy nước bỏ bã, lọc trong. Cho gạo tẻ vo sạch vào nước thuốc thêm nước vừa đủ nấu thành cháo. Khi ăn cho thêm đường kính trắng. Mỗi ngày ăn hai lần. Mỗi đợt chữa 7 ngày.
Công dụng: Mát gan, sáng mắt, nhuận tràng, thông tiểu tiện, rất tốt đối với những người đau mắt đỏ, nhìn mờ, tăng huyết áp.
Ngoài tác dụng của cúc hoa trắng, bản thân vị thuốc thảo quyết minh cũng có tác dụng thanh can giáng hỏa, trừ phong nhiệt, làm sáng mắt, nhuận tràng, bổ thận, chữa nhức đầu hoa mắt, tăng huyết áp, mất ngủ.
Chú ý: Người bị tiêu chảy không nên ăn cháo này.
