Dinh Hoàng A Tưởng tọa lạc ở ngay trung tâm của huyện Bắc Hà – Lào Cai được xây dựng trong 7 năm (1914 – 1921) là một khối kiến trúc bề thế bậc nhất cả vùng. Cả ngôi nhà có một địa thế vô cùng đặc biệt do chủ nhà đã mời một thầy chuyên về phong thủy người Trung Quốc về xem.
Kiến trúc độc đáo và ấn tượng
Thổ ty Hoàng Yến TChao chính là người xây dựng dinh thự này cũng là thân sinh của Hoàng A Tưởng. Trong thời gian làm trưởng bản, được sự hậu thuẫn của thực dân Pháp, cha con Thổ ty Hoàng Yến TChao đã ra sức bóc lột nhân dân, vơ vét của cải cho bản thân đồng thời khai thác tài nguyên để bán cho thực dân Pháp. Chính vì có tiềm lực kinh tế khổng lồ nên cha con Thổ ty Hoàng Yến Tchao đã xây dựng cho mình một dinh thự bề thế bậc nhất nơi đây.
Dinh thự vua Mèo Bắc Hà được xây theo lối kết hợp kiến trúc Á – Âu, do kiến trúc sư Pháp, Trung Quốc thiết kế, thi công. Với tổng 36 phòng tạo nên một sự đan xen vô cùng hài hòa cùng bố cục dạng chữ nhật khép kín liên hoàn đã tạo nên một công trình vô cùng xuất sắc.
Để đặt chân được đến những phòng phía trong dinh thự bạn phải đi theo lối cầu thang từ hai bên sau đó là phòng chờ. Tiếp đó bạn sẽ thấy một khoảng sân khá rộng rãi là nơi để làm những thủ tục, lễ lạc hoặc tổ chức vui chơi, múa hát khi có hội họp.
Nhà chính gồm hai tầng với diện tích lên đến 420m2, với những khung cửa dạng vòm – điểm đặc trưng của lối kiến trúc châu u. Khu nhà chính là nơi để Hoàng A Tưởng cùng với gia đình sinh hoạt cũng như tổ chức hội họp.
Hai bên của ngôi nhà là hai dãy nhà nằm ngang với bố cục giống nhau, gần như đối xứng nhau. Mỗi một dãy đều có hai tầng nhưng thấp hơn khu nhà chính, với mỗi tầng lại chia làm 3 gian là phòng ăn, phòng khách và phòng ngủ của 3 người vợ của ông Hoàng Yến Chao, 2 bà vợ của ông Hoàng A Tưởng, 2 vị cố vấn người nước ngoài.
Ngày nay, công trình độc đáo này được dùng như một địa điểm để tham quan, phục vụ du lịch trong khuôn khổ nhà nước. Với một bên các phòng là nơi bày bán những mặt hàng thủ công của những người dân bản địa như áo, váy thổ cẩm, vòng cổ, tẩu thuốc,…
Dãy phòng phía trái thuộc tầng một khi đi từ cổng vào được dùng làm nơi trưng bày những tác phẩm nghệ thuật độc đáo của Bắc Hà và những tỉnh phía Bắc nói chung. Những tác phẩm đó là những bức ảnh miêu tả đời sống giản dị của các dân tộc vùng cao hay các mô hình phục chế các trang phục truyền thống của người bản địa,…
Nơi đây cũng chính là nơi đặt trung tâm thông tin du lịch của tỉnh Lào Cai sau khi dinh thự được chuyển giao cho ngành du lịch. Cán bộ của trung tâm đã xây một mô hình nấu rượu Bắc Hà truyền thống để du khách thập phương đến đây có thể thưởng thức những ly rượu trứ danh của đất Bắc Hà.
