Khoa học

Lạc đà làm thế nào để có thể sống sót trên sa mạc cằn cỗi?

Lạc đà sống được ở một trong những môi trường khắc nghiệt nhất hành tinh. Bí quyết sinh tồn của chúng là gì?

bướu lạc đà, lạc đà, sa mạc, lạc đà làm thế nào để có thể sống sót trên sa mạc cằn cỗi?

Theo Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên London (NHM), cả ba loài lạc đà, gồm các phân họ Camelus dromedarius, Camelus bactrianus và Camelus ferus, đều đã tiến hóa không ngừng để có thể sống được trên sa mạc khô cằn.

Trong đó, đặc điểm chính với cấu tạo gồm từ 1 đến 2 cái bướu mà chúng mang trên lưng được xem là yếu tố sống còn của lạc đà so với các loài động vật khác.

1. Bướu của lạc đà dùng làm gì?

Nhiều người nghĩ rằng bướu của lạc đà là kho dự trữ nước để giúp nó vượt qua hàng trăm km sa mạc nóng bỏng. Tuy nhiên thực tế lại không phải vậy.

Bướu của lạc đà không chứa nước, mà chứa chất béo con vật tích lũy được khi ăn cỏ. Cụ thể, tới 80% khối lượng của bướu là chất béo ở dạng cô đặc.

Nhờ thành phần cấu tạo này, chiếc bướu giống như một nơi dự trữ năng lượng, với nhiệt độ có thể lên tới trên 80 độ C. Bởi vậy, ngay cả dưới sức nóng của mặt trời thiêu đốt, bướu vẫn không bị chảy ra. Ngược lại, khi lạc đà đốt phần năng lượng dự trữ đó thì da nó co lại và cái bướu xẹp xuống.

2. Cơ chế chuyển hóa và trữ nước đặc biệt

Để thích nghi với môi trường sống khắc nghiệt, đa số lạc đà sở hữu màu da sáng để ít hấp thụ nhiệt. Những lỗ mũi của nó cũng có thể khép lại hoàn toàn để tránh bị mất nước một cách tối đa.

Bằng những nghiên cứu khoa học, người ta phát hiện thấy sự chuyển hóa của bướu lạc đà chậm lại khi sức nóng của môi trường tăng lên. Bên cạnh đó, những hồng huyết cầu hình ovan của lạc đà có khả năng tăng sức trương và thể tích lên gấp đôi hay thậm chí gấp 3 khi nó uống hàng trăm lít nước trong vài phút.

Để so sánh, nếu một người bình thường mà uống lượng nước gần bằng 10% trọng lượng của cơ thể thì sẽ lập tức tử vong vì vỡ hồng cầu.

Mặc dù con vật có thể dự trữ nước trong tới 3 cái dạ dày, song nó rất ít khi tiểu tiện, đồng thời ra ít mồ hôi để hạn chế mất nước.

Ngoài ra, giác quan nhạy bén của lạc đà còn cho phép nó đánh hơi để biết chỗ nào có nước dù chỗ đó cách xa hàng chục km, hay sâu dưới mặt đất đến 7 mét.

bướu lạc đà, lạc đà, sa mạc, lạc đà làm thế nào để có thể sống sót trên sa mạc cằn cỗi?

3. Đôi môi “chuyên dụng” của lạc đà

Lạc đà sở hữu phần môi trên chẻ làm đôi, với mỗi nửa di chuyển riêng biệt. Sở dĩ có cấu tạo đặc biệt này là để cho phép con vật có thể gặm cỏ gần mặt đất để ăn các loại cỏ ngắn mọc trên sa mạc.

Thức ăn của lạc đà cũng khá đa dạng. Chúng có thể ăn cả các loại cây có gai, cỏ khô và cành từ bất kỳ loài thực vật nào trên sa mạc.

Ngay cả trong môi trường khắc nghiệt tới nỗi không thể tìm kiếm được nguồn cung cần thiết, lạc đà vẫn có thể tồn tại. Theo báo cáo của vườn thú Oakland, lạc đà Dromedary có thể sống khoảng hơn một tuần mà không có nước và nhiều tháng không có thức ăn.


5 sự thật kỳ lạ về loài lạc đà mà không phải ai cũng biết

Lạc đà là một loài động vật khác thường, từ ngoại hình cơ thể cho đến các đặc tính tự nhiên. Tuy vậy, chính những sự đặc biệt đó đã giúp chúng trở thành một trong số ít loài động vật phi thường, có thể thích nghi hoàn hảo để tồn tại và phát triển tại những vùng đất khô cằn nhất nhất trên hành tinh.

Tất cả chúng ta đều biết một vài điều cơ bản về lạc đà, chẳng hạn như chúng có bướu trên lưng và là “kho báu” vô giá đối với những chuyến hành trình băng qua sa mạc khắc nghiệt. Tuy nhiên trên thực tế, vẫn còn rất nhiều điều kỳ lạ về loài động vật tuyệt vời này mà không nhiều người biết đến.

1. Có hai loại lạc đà trên thế giới: lạc đà Dromedary (hoặc lạc đà Ả Rập) và lạc đà Bactrian (lạc đà châu Á). Lạc đà Bactrian là loài lạc đà hoang dã duy nhất còn sót lại trên thế giới và chỉ được tìm thấy ở hai nơi: Khu bảo tồn thiên nhiên Arjin Shan Lop Nur ở tỉnh Tân Cương của Trung Quốc và Khu bảo tồn nghiêm ngặt Great Gobi của Mông Cổ. Loài này đang bị đe dọa nghiêm trọng với chỉ khoảng 950 cá thể sống sót ngoài tự nhiên. Ngoại từ lạc đà Bactrian hoang dã, hầu hết các loài lạc đà khác đều được coi là đã thuần hóa.

2. Lạc đà mang trên mình rất nhiều đặc điểm tiến hóa độc nhất để giúp chúng có thể sinh sống trong môi trường khắc nghiệt như sa mạc. Chẳng hạn, lạc đà sẽ có ba mí mắt và hai bộ lông mi để tránh bụi và cát. Chúng có một đôi môi và lớp da khoang miệng cực dày, cho phép “chén” tốt các loại thực vật có gai dài, nhọn mà gần như tất các loài động vật khác đều không thể ăn được. Bàn chân lớn, phẳng giúp lạc đà không bị lún xuống cát và cho phép chúng đứng vững hơn. Loài động vật này thậm chí còn có thể đóng mở lỗ mũi linh hoạt để tránh bụi

3. Cái bướu chắc chắn đà là đặc điểm đáng chú ý nhất của lạc đà. Tuy nhiên, trái với suy nghĩ thông thường của nhiều người, những cái bướu này không được dùng để chứa nước, mà thay vào đó là dự trữ chất béo. Kho chất béo này có tác dụng giải phóng cả năng lượng và nước khi thiếu hụt. Đặc biệt, những chiếc bướu này còn phục vụ một mục đích quan trọng khác: Bằng cách lưu trữ hầu hết chất béo của ở một nơi, cơ thể lạc đà không được bao phủ bởi lớp mỡ cách nhiệt dày như đa số các loài có vú khác, điều này giúp chúng duy trì thân nhiệt mát mẻ trong cái nóng “chết người” của sa mạc. Lạc đà Dromedary có một bướu, trong khi lạc đà Bactrian mang trên lưng hai bướu.

4. Khi lạc đà cần phải nạp nước trước những chuyến đi dài, một con trưởng thành có thể uống hết 113 lít nước chỉ trong vòng 13 phút. Ngoài ra, lạc đà cũng sở hữu cơ thể bù nước nhanh hơn bất kỳ loài động vật có vú nào khác trên hành tinh. Không giống như các động vật có vú khác, hồng cầu của chúng là hình bầu dục chứ không phải hình tròn.

5. Không chỉ là vật cưỡi, thồ hàng, lạc đà còn đóng vai trò là nguồn thực phẩm quan trọng cho con người dưới dạng thịt và sữa trong hàng ngàn năm qua. Sữa lạc đà vô cùng bổ dưỡng, chứa lượng sắt nhiều gấp 10 lần và vitamin C gấp ba lần so với sữa bò. Đặc biệt, sữa lạc đà cũng có cấu trúc và thành phần dinh dưỡng gần với sữa mẹ hơn bất kỳ loại nào khác. Nó cũng chứa ít lactose hơn bất cứ loại sữa nào, vì vậy ngay cả những người không dung nạp được lactose cũng có thể uống sữa lạc đà bình thường.

Tổng hợp!

BÀI VIẾT HAY ĐỪNG BỎ LỠ

Top Car News Car News