Khoa học

Tàu vũ trụ Trung Quốc hoàn thành nhiệm vụ khám phá sao Hỏa

Cơ quan Vũ trụ Quốc gia Trung Quốc hôm 29/6 thông báo, tàu và robot trong nhiệm vụ Thiên Vấn 1 hoàn thành khám phá khoa học theo kế hoạch.

hành tinh đỏ, robot chúc dung, sao hỏa, trung quốc, tàu vũ trụ trung quốc hoàn thành nhiệm vụ khám phá sao hỏa

Tàu quỹ đạo đã bay quanh sao Hỏa 1.344 lần trong 706 ngày qua, thu được dữ liệu hình ảnh với độ phân giải trung bình của toàn bộ bề mặt hành tinh đỏ. Trong khi đó, robot Chúc Dung (đặt tên theo thần lửa trong thần thoại Trung Quốc), đã đi gần 2 km trên sao Hỏa. Robot này đã chuyển sang chế độ ngủ đông hôm 18/5 nhằm đối phó với thời tiết mùa đông khắc nghiệt trên hành tinh đỏ. Nó dự kiến hoạt động lại khoảng tháng 12, khi mùa xuân đến.

Bộ đôi tàu và robot của nhiệm vụ Thiên Vấn 1 phóng lên không gian vào tháng 7/2020, tới quỹ đạo sao Hỏa tháng 2/2021. Đến tháng 5/2021, robot Chúc Dung đáp xuống bề mặt sao Hỏa và bắt đầu hoạt động. Nhiệm vụ đã gửi về Trái Đất khoảng 1.040 gigabyte dữ liệu thô. Dữ liệu sau đó được các nhà khoa học xử lý, một số đã xuất bản trên các tạp chí khoa học.

Trong số những ảnh chụp ấn tượng của Thiên Vấn 1 có Valles Marineris – một hệ thống khổng lồ gồm các hẻm núi trải dài hơn 4.000 km trên bề mặt sao Hỏa, đạt độ sâu lên đến 7 km. Các chuyên gia chưa rõ chính xác hệ thống hẻm núi này hình thành như thế nào, nhưng nghi ngờ rằng ban đầu nó là một vết nứt, hình thành cách đây hàng tỷ năm trong quá trình hành tinh đỏ lạnh đi.

Ngoài ra, Thiên Vấn 1 còn chụp nhiều hình ảnh về cực nam sao Hỏa. Đây là khu vực đặc biệt thú vị vì tồn tại một hồ nước mặn dưới băng rộng lớn. Những hình ảnh như vậy có thể giúp các nhà khoa học nắm thêm thông tin trong công cuộc tìm kiếm sự sống ngoài Trái Đất.

Dữ liệu cuối cùng sẽ được công bố cho các nhà khoa học trên khắp thế giới, Cơ quan Vũ trụ Quốc gia Trung Quốc (CNSA) cho biết. CNSA đang làm việc với NASA và Cơ quan Vũ trụ Châu Âu (ESA) để chia sẻ dữ liệu của tàu quỹ đạo và cảnh báo về nguy cơ va chạm với các tàu khác. Robot Chúc Dung cũng đã thử nghiệm chuyển tiếp dữ liệu thông qua tàu quỹ đạo Mars Express của ESA theo nhiệm vụ hợp tác khoa học Trung Quốc – châu Âu.


Sao Hỏa

Sao Hỏa hay Hỏa tinh là hành tinh thứ tư tính từ Mặt Trời và là hành tinh có kích thước bé thứ hai trong Hệ Mặt Trời, chỉ lớn hơn Sao Thủy. Nó thường được gọi với tên khác là “Hành tinh Đỏ”, do sắt oxide có mặt rất nhiều trên bề mặt hành tinh làm cho bề mặt nó hiện lên với màu đỏ đặc trưng.

Sao Hỏa là một hành tinh đất đá với một khí quyển mỏng, có những đặc điểm trên bề mặt có nét giống với cả các hố va chạm trên Mặt Trăng và các núi lửa, thung lũng, sa mạc và chỏm băng ở cực trên của Trái Đất.

Ngày và mùa trên sao Hỏa tương đối giống Trái Đất, do chu kì tự quay và độ nghiêng của trục quay so với mặt phẳng xích đạo là như nhau. Ngọn núi Olympus Mons trên sao Hỏa là núi lửa lớn nhất và cao nhất từng được biết tới trong Hệ Mặt Trời, còn hẻm núi Velles Marineris là một trong những hẻm núi lớn nhất trong Hệ. Lòng chảo Borealis bằng phẳng nằm ở bán cầu Bắc bao phủ tới 40% bề mặt hành tinh và có thể là một hố va chạm khổng lồ trong quá khứ. Hai mặt trăng Phobos và Deimos của sao Hỏa đều nhỏ và có hình thù kì lạ.

Sao Hỏa đã được thám hiểm bởi vài con tàu vũ trụ. Mariner 4 là con tàu đầu tiên đặt chân lên ngôi sao đỏ. Được NASA phóng vào không gian ngày 28 tháng 11 năm 1964, nó tiếp cận gần hành tinh nhất vào ngày 15 tháng 7 năm 1965. Mariner 4 đã phát hiện vành đai phóng xạ yếu của sao Hỏa, khoảng 0,1% của Trái Đất, và chụp những bức hình đầu tiên của một hành tinh khác trong vũ trụ. Tàu vũ trụ đặt chân lên sao Hỏa gần đây nhất là Tianwen-1 của CNSA và tàu thám hiểm Zhurong vào ngày 14 tháng 5 năm 2021. Tàu thám hiểu Zhurong đựoc phóng thành công vào ngày 22 tháng 5 năm 2021, giúp Trung Quốc trở thành quốc gia thứ hai phóng thành công một tàu thám hiểm lên sao Hỏa, sau Mĩ.

Rất nhiều cuộc điều tra về khả năng sinh sống trên sao Hỏa trong quá khứ cũng như khả năng xuất hiện sự sống đang được tiến hành. Các mục tiêu sinh vật học vũ trụ đang được lên kế hoạch, như tàu thám hiểm Rosalind Franklin của Cục Hàng Không Châu Âu. Nước lỏng không thể tồn tại trên sao Hỏa do áp suất khí quyển thấp, ít hơn 1% áp suất khí quyển trên Trái Đất. Hai cực băng của Sao Hỏa dường như được cấu thành phần lớn từ nước.

Sao Hỏa có thể dễ dàng nhìn từ Trái Đất bằng mắt thường. Cấp sao biểu kiến của nó đạt giá trị −2,94 chỉ đứng sau Sao Kim, Mặt Trăng, và Mặt Trời. Các kính thiên văn quang học trên mặt đất thường bị giới hạn trong việc phân giải các đặc điểm của hành tinh đỏ tại khoảng cách khoảng 300 km khi sao Hỏa và Trái Đất gần nhau nhất do khí quyển của Trái Đất.

BÀI VIẾT HAY ĐỪNG BỎ LỠ

Top Car News Car News