Năm 2010, một con vẹt nói giọng Anh giống chủ nhân của nó đã mất tích. Họ đã đoàn tụ 4 năm sau đó, nhưng khoảng thời gian mất tích đã để lại một dấu ấn dễ thấy: Con vẹt đã mất giọng Anh và thay vào đó là huyên thuyên bằng tiếng Tây Ban Nha.
Vẹt và một số loài chim khác nằm trong số ít động vật có khả năng bắt chước tiếng nói của con người. Một số con vẹt làm điều đó tốt một cách kỳ lạ. Bằng cách nào?
Con người xâu chuối những âm thanh lại với nhau bằng cách sử dụng thanh quản cơ quan ở đầu khí quản. Nó bao gồm các vòng cơ và một màng rung điều khiển luồng không khí.
Nhiều loài chim khác có hai màng rung bên trong cơ quan này, nhưng vẹt chỉ có một. Khi âm thanh thoát ra khỏi đường thở, vẹt dùng lưỡi và mỏ để điều chỉnh chúng.
Vẹt có thể làm được điều này vì chúng có chiếc lưỡi đặc biệt linh hoạt và mạnh mẽ, thứ giúp chúng ăn các loại hạt và quả hạch.
Và trong khi mỏ của vẹt cứng, chúng có khớp hàm rất linh hoạt cho phép kiểm soát độ rộng và tốc độ mở mỏ của chúng.
Giống như các loài động vật khác có khả năng học phát âm, não vẹt chứa các vùng liên kết với nhau cho phép chung nghe, ghi nhớ, sửa đổi và tạo ra những âm thanh phức tạp.
Các nhà khoa học nghĩ rằng điều này có thể giúp chúng linh hoạt hơn khi học các tiếng gọi của loài mình và tiếng nói của loài người chúng ta.
Với đặc điểm giải phẫu chuyên biệt này, vẹt có thể sủa, la hét, chửi rủa và học thuộc lòng các mẩu thông tin.
Một con vẹt mất tích đã được đưa trở về nhà sau khi nóc nhắc lại tên đầy đủ và địa chỉ của mình cho những người lạ. Nhưng những khả năng ấn tượng này lại đặt ra 1 câu hỏi khác: Vẹt có thực sự hiểu những gì chúng đang nói không?
Nhiều con vẹt có thể có mối liên hệ với các từ và bị thu hút bởi những từ gợi ra phản ứng nhất định, do đó chúng có khả năng nói tục.
Tuy nhiên, đặc biệt là sau khi huấn luyện người ta quan sát thấy vẹt nói mọi thứ trong ngữ cảnh thích hợp và gán nghĩa cho các từ, ví dụ như nói chúc ngủ ngon và cuối ngày, yêu cầu một số món ăn hoặc đếm và chọn đồ vật.
Một con vẹt xám châu Phi được huấn luyện kỹ lưỡng tên là Alex, đã trở thành sinh vật không phải con người đầu tiên đặt ra một câu hỏi về sự tồn tại khi hỏi nó có màu gì.
Những con vẹt vẫn không ngừng khiến chúng ta kinh ngạc như chúng đã làm trong hàng thiên niên kỷ. Nhưng chính niềm đam mê của con người với vẹt lại khiến chúng bị tổn thương.
Với việc săn trộm, buôn bán vật nuôi và mất môi trường sống vì nạn phá rừng, các quần thể vẹt hoang dã đã giảm đáng kể. Để thực sự hiểu về vẹt, chúng ta cần bảo tồn và nghiên cứu chúng trong tự nhiên.