Thắp hương là một trong những tục lệ của người Việt xuất hiện từ rất lâu đời và được lưu truyền đến ngày nay. Có một trường hợp mà một số gia chủ đã từng gặp phải khi đang thờ cúng đó là bát hương bốc cháy. Hầu hết gia chủ khi gặp cảnh này đều rơi vào trạng thái lo sợ và hoang mang, bởi đây là khu vực linh thiêng nhất trong nhà dành cho người đã khuất, thần linh? Vậy, bát hương bốc cháy là có phải là điềm báo xấu?
1. Vì sao bát hương tự dưng bốc cháy?
Có nhiều lý do khiến bát hương bốc cháy, ngoài lý do tâm linh thì dưới đây là một vài nguyên nhân tác động trực tiếp:
Bát hương không được dọn dẹp đã lâu
Đây là lý do đầu tiên có thể dẫn tới việc chân nhang bát hương bốc cháy. Có rất nhiều gia đình ngày nào cũng thắp nhang, khiến nhang trong bát ngày một nhiều lên, và chúng bắt đầu khô dần đi.
Nhiều khi chỉ cần một tàn nhang phía trên vô tình rơi xuống đã dễ dàng làm chân nhang phía dưới bốc cháy. Bắt đầu từ việc cháy âm ỉ cho đến khi cháy rụi, đó là nguyên nhân khiến bát hương bốc khói lớn hơn.
Khi chân bát hương đầy, chúng ta có thể tiến hành rút bớt chân nhang ra khỏi bát hương để tránh các trường hợp chân nhang bốc cháy như vậy.
Vị trí bát hương có gió
Mặc dù lửa trên nhang không nhiều nhưng nếu có sự xúc tác của những con gió thì việc chân nhang bát hương bốc cháy có thể xảy ra. Chính vì thế, khi đốt nhang bạn phải để ý đặc biệt là trong những ngày thời tiết nắng nóng.
Có nhiều gia đình sẽ có một phòng thờ riêng, tuy nhiên phần đông các gia đình Việt tiến hành thờ cúng ông bà Tổ Tiên, Thần Phật ngay tại phòng khách trong mỗi nhà, như vậy không thể nào tránh khỏi việc mở cửa ra vào, khi thắp nhang cho dù buổi tối hay ban ngày thì có gió sẽ thúc đầy nhang cháy lớn hơn, gió càng to thì dẫn đến việc đế bát hương bát nhang bốc cháy càng lớn.
Một ngày thắp liên tiếp quá nhiều hương
Như đã đề cập ở trên thì một tàn lửa nhỏ không thể dẫn đến cháy nhưng nếu trường hợp bạn đốt liên tục làm bát nhang nóng dần lên, càng nhiều tàn nhang thì càng dễ dẫn đến việc cháy chân chân nhang.
Dẫu biết rằng, nén nhang chính là tấm lòng thành tâm và đạo hiếu mà chúng ta dâng lên thần Phật cùng những người đã khuất nhưng mà mỗi ngày chúng ta chỉ nên đốt nhang tối đa 2 lần mà thôi.
Tuy nhiên trong các trường hợp đối nhang nhiều lần trong ngày có thể nghĩ ngay đến các trường hợp sử dụng bát hương có kích thước lớn thì bạn nên chọn bát hương to hơn và thường xuyên kiểm tra để có cách xử lý kịp thời.
2. Bát hương bốc cháy là điềm báo tâm linh từ cõi âm?
Theo những người tin vào tâm linh thì mỗi hiện tượng xảy ra trong cuộc sống đều ẩn chứa một điềm gì đó. Hiện tượng chân nhang bát hương bốc cháy được xem là một điềm báo từ cõi âm, nó có thể tốt hoặc xấu nhưng tất cả đều làm cho người khác cảm thấy hoang mang và lo lắng.
Khi có hiện tượng cháy bát hương, cần lưu ý kỹ các trường hợp sau:
Bát hương cháy ở phần trên và cháy thành ngọn lửa lớn – Hóa dương
Hiện tượng này người xưa còn gọi là hóa dương. Nếu thật sự là như vậy thì các bạn không có gì phải lo lắng cả bởi đây là một điềm báo vô cùng tốt. Thường thì bạn và gia đình sẽ gặp nhiều may mắn, hạnh phúc con đường tài lộc cũng sẽ thay đổi theo.
Chân nhang cháy từ dưới lên, âm ỉ, không tạo thành lửa – Hóa âm
Chân nhang bắt đầu cháy âm ỉ từ phía dưới lên, không tạo thành lửa nhưng có thể tạo ra những làn khói đặc trưng. Đây hoàn toàn là một điềm báo xấu, báo hiệu như sắp có chuyện gì không tốt có thể xảy ra.
Thứ nhất: vấn đề mồ mả của những người thân đã mất đang bị động, lúc này bạn nên đi kiểm tra xem có phải sự thật là vậy hay không. Nếu không có kinh nghiệm bạn có thể nhờ đến các sư thầy hoặc ông bà trong dòng tộc của mình để được giúp đỡ.
Thứ 2: Gia chủ chắc chắn là sẽ phải đối mặt đến vấn đề khó khăn trong cuộc sống từ chuyện làm ăn, ảnh hưởng đến gia sản của mình, có thể sắp bị mất cắp chẳng hạn. Việc của bạn cũng phải thật bình tĩnh và nhắc nhở những thành viên trong nhà hết sức cẩn thận, tránh những trường hợp xấu có thể xảy ra.
3. Khi bát hương bốc cháy cần làm gì?
Thông thường bát hương bốc cháy đem đến nhiều rủi ro cho gia chủ, khiến bạn lo lắng có những người ngày đêm không ăn không ngủ vì phải suy nghĩ. Tuy nhiên vẫn có cách hóa giải nên bạn chỉ cần thực hiện đúng và yên tâm hơn là được.
– Dọn dẹp ngay lập tức
Đầu tiên dù là cháy thành lửa hay không thành thì bạn phải ngay lập tức tiến hành dọn dẹp và lau chùi bàn thờ xung quanh một cách sạch sẽ.
– Đặt đồ thờ cúng lên bàn thờ
Sau khi mọi thứ đã trở lại như cũ, bạn sắp xếp các đồ vật trên bàn thờ và thành kính dâng hương xin phép được bốc bát hương mới. Tốt nhất là nên bỏ đi bát hương cũ, không nên sử dụng nữa.
Đồ lễ để hóa giải thường sẽ là hoa quả. Hóa dương thì mua số lượng lẻ còn hóa âm thì mua số lượng chẵn, bạn nên nhớ điều này.
– Một vài lưu ý khác
Ngoài ra để tránh trường hợp chân nhang bát hương bốc cháy thì khi đốt nhang nếu còn lửa thì bạn nên hết sức chú ý đến việc thắp: đừng để bát nhang nhà mình ở hướng có gió, chúng sẽ làm nhang bị tắt, cũng như làm bốc cháy chân nhang.
Đặc biệt thắp nhang phải thành tâm, đừng đùa giỡn bởi đây là khu vực cực kỳ linh thiêng. Theo tâm linh, bát hương được coi là “căn nhà vô hình” của tổ tiên trong gia đình vì thế bạn nên kính cẩn và thanh tâm mỗi khi thờ cúng, thắp hương.
– Với riêng bát hương hóa âm
Bát hương hóa âm có thể là hiện tượng thể hiện cho điềm báo rằng mồ mả của gia đình đang bị động.
Nếu xảy ra tình trạng bát hương hóa âm này thì gia chủ nên kiểm tra mồ mả của gia đình xem có bị động hay không. Gia chủ có thể tiến hành sắm lễ cúng tổ tiên để mời ông bà về làm chứng xem có thật hay không.
Đến chùa giải hạn
Sau khi đã thực hiện sắm lễ tổ tiên, gia chủ nên sắm ít lễ vật đến chùa để giải hạn cầu an.
Khi mua hoa quả đồ cúng, nên mua theo số chẵn và nên nhờ những sư thầy lâu năm đến để bốc bát hương cũng như lập bài vị.
Hiểu rõ ý nghĩa về thờ cúng tổ tiên theo quan điểm của Phật giáo
Đã từ lâu, bàn thờ gia tiên được lập cho người thân trong nhà và thắp hương thờ cúng để tưởng niệm, ghi nhớ ân đức sinh dưỡng của tổ tiên, ông bà. Bên cạnh đó có không ít người muốn nhờ sự hỗ trợ của họ để làm được nhiều điều mà vốn không thể làm.
Thời kỳ đạo Phật được du nhập vào Việt Nam thì có nhiều giao thoa, có cái bị loại trừ có cái được chọn lọc tuy nhiên, phong tục thờ cúng ông bà tổ tiên vẫn được trân trọng, duy trì trong đời sống tâm linh song hành với việc thờ Phật.
Khi tìm hiểu Đức Phật nói về việc cúng tế ta đã biết rằng khi một người qua đời thì thời gian tối đa 49 ngày thì vong linh của họ đã theo nghiệp mà tái sinh vào cõi tương ứng trong lục đạo.
Theo đó, Đức Phật từng dạy Bà-la-môn rằng: “Nếu người thân tộc của ông sinh vào trong địa ngục, nó sẽ ăn thức ăn của chúng sanh địa ngục để nuôi sống sinh mạng của nó, chứ không nhận được đồ ăn thức uống mà ông bố thí với tín tâm.
Nếu nó sinh vào súc sanh, ngạ quỷ, hoặc loài người, họ sẽ được đồ ăn thức uống của loài người, không nhận được đồ bố thí của ông.
– Này Bà-la-môn! Trong đường ngạ quỷ có một nơi tên là Nhập xứ ngạ quỷ. Nếu người thân tộc của ông sinh vào trong Nhập xứ ngạ quỷ kia, thì sẽ nhận được thức ăn của ông”.
Vì thế, khi chúng ta thực hiện việc thờ cúng phải hiểu rằng nếu ông bà tổ tiên tái sinh là chư thiên sẽ không ăn được những gì ta thờ vì họ thấy dơ bẩn, không xứng với họ. Nếu họ đã trở thành người, sống ở nơi khác thì cũng chẳng thể nhận đồ ăn của ta. Còn nếu họ đang ở địa ngục dù đói khát đến mấy cũng không thể thoát ngục để tới uống ăn.
Chỉ riêng loài ngạ quỷ – quỷ thần là có thể ăn đồ cúng của loài người. Tức là khi người thân của ta ở nơi ngạ quỷ thì cúng kiếng cho họ sẽ thọ dụng được.
Thực tế là chúng ta không đủ khả năng để biết liệu người thân của chúng ta đã chuyển sinh về đâu nên việc dâng đồ lễ cúng lên bàn thờ chủ yếu nhằm thể hiện lòng thành, là bổn phận của con cháu mà thôi.
Theo quan điểm của Phật về thờ cúng tổ tiên thì cuối cùng việc ta làm là thực hiện nét văn hóa tốt đẹp của người Việt chủ yếu là để bày tỏ tâm hiếu thảo, biết ơn và đền ơn người đã khuất. Đó là hành động kết nối giữa quá khứ và hiện tại vì không có quá khứ thì cũng chẳng thể có ta ở hiện tại.
Không thờ cúng tổ tiên liệu có được?
Người châu Á, nhất là người Việt luôn coi trọng gốc rễ, nguồn cội nên việc thời cúng còn là để nhắc nhở các con không quên huyết thống dòng tộc của mình. Đó là nét văn hóa tốt đẹp nên được bảo tổn, gìn giữ. Cho nên không chỉ vì quan niệm rằng không biết ông bà có ở đó không mà thờ hay xem nhẹ việc này.
Hơn nữa, dù có quan điểm khá rõ ràng về sự sống và cái chết như trên nhưng đối với Đạo Phật, bàn thờ gia tiên vẫn là chốn thiêng liêng – nơi thể hiện sâu sắc niềm tin tâm linh của người Việt. Và điều quan trọng là việc thờ cúng thể hiện được lòng hiếu thảo – điều đáng quý nhất của con người trong góc nhìn của Đạo Phật.
Theo lời Phật dạy về hiếu thảo thì những ai hiếu đạo, kính thờ và phụng dưỡng cha mẹ mang lại phước báo lớn… Vì thế dù không xem bàn thờ gia tiên là “nơi ở” của ông bà, tổ tiên, những người thân vì ta chẳng đủ năng lực để biết người đã khuất đã đi về đâu trong lục đạo luân hồi nhưng không thể bỏ hẳn bàn thờ.
Bàn thờ gia tiên biểu trưng cho cội nguồn cũng như việc cây có cội, nước có nguồn. Kính thờ tổ tiên luôn là việc cần thiết để bày tỏ lòng hiếu thảo, thể hiện tâm nhớ ơn và hoài nguyện đền đáp ơn sâu nghĩa nặng, chính điều này đã un đúc và hình thành nên truyền thống hiếu nghĩa quý báu của người Phật tử.
Tử đó, con cháu vì tưởng nhớ niệm ân ông bà tổ tiên nên con hiền cháu thảo phát đại nguyện làm tất cả công đức thiện lành trong khả năng để hồi hướng phước báu cho họ.
