- 1. Đau lưng do phong hàn thấp ngưng trệ ở mạch lạc
- 2. Đau lưng do thận dương hư yếu
- 3. Đau lưng do phong thấp ngăn trệ ở kinh lạc
Dưới đây là 3 bài thuốc trị đau lưng:
1. Đau lưng do phong hàn thấp ngưng trệ ở mạch lạc
– Triệu chứng: Đau lưng không cúi ngửa được, động làm thì đau tăng, có áp thống ở lưng và cột sống, thậm chí ảnh hưởng tới cả chi dưới, rêu lưỡi trắng, mạch tế hoặc trầm.
– Phép chữa: Ôn kinh tán hàn (để chữa chứng hàn tà ngưng trệ ở kinh mạch), trừ thấp khu phong (trừ ẩm, đuổi gió), hoạt huyết chỉ thống (điều trị các chứng khí huyết ứ trệ gây đau).
– Điều trị dùng bài: Cốt thích hoàn (Y viện Trung Nhật hữu nghị Bắc Kinh).
Thành phần bài thuốc gồm các vị sau: Xuyên ô 50g, khương hoạt 50g, phòng phong 15g, đào nhân 40g, quế chi 20g, tần giao 20g, tỳ giải 50g, uy linh tiên 50g, thảo ô 20g, độc hoạt 50g, phòng kỷ 30g, hồng hoa 5g, xích thược 50g, bạch chỉ 50g, ngũ gia bì 30g, tang ký sinh 50g.
– Cách dùng: Các vị tán bột, luyện mật làm viên, mỗi viên nặng 10 gam, ngày uống 2 lần, mỗi lần 1 viên.
2. Đau lưng do thận dương hư yếu
– Triệu chứng: Đau nhiều về đêm, gần sáng, ngang hai bên thắt lưng là vùng của thận, chân tay lạnh, có thể di tinh, mộng tinh, tiểu đêm, chân tay mềm yếu.
Thận tàng chứa tinh, chủ về xương, khai khiếu ở tai, có tác dụng nạp khí kèm thêm việc chủ nhị tiện. Thận là gốc của tiên thiên, là tạng của thủy hỏa, chân âm chân dương đều ở đó. Khi thận tinh kém thì xương tủy không đủ khiến cho lưng đau, chân run, yếu sức.
– Phép chữa:
* Bổ Thận trợ dương, hoạt huyết khu phong
Vị thuốc tục đoạn.
+ Dùng bài: “Trương thị ích Thận cường tích thang” (Y sư Trương Phượng Sơn, Phụ viện Y khoa đại học Cáp Nhĩ Tân).
Sắc uống ngày 1 thang, chia 2 – 3 lần. Uống khi thuốc còn ấm.
* Bổ trợ thận tinh, trợ dương tán hàn, trừ thấp hoạt lạc:
+ Dùng bài: “Bành thị tráng yêu kiện bộ hoàn” (Y sư Bành Trù, Sở nghiên cứu Trung y thành phố Đức Dương tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc).
Thành phần bài thuốc gồm các vị sau: Thục địa hoàng 30g, cốt toái bổ 30g, đỗ trọng 30g, thiên niên kiện 30g, ngũ gia bì 30g, thanh đằng hương 10g, độc hoạt 30g, tục đoạn 30g, cẩu tích 30g, xuyên ngưu tất 30g, thân cân thảo 30g, điếu ngư can thảo 20g.
Cách dùng: Các vị trên bào chế thường quy tán bột phun nước làm viên, hoặc có thể dùng dạng thuốc bột cũng được. Nếu là thuốc bột, mỗi lần uống 10g, ngày 3 – 4 lần. Nếu là thuốc hoàn thì mỗi lần uống 15 – 20g, ngày 3 – 4 lần. Nói chung uống 1 tháng trở lên thì hiệu quả.
Chú ý: Nếu dùng dạng thuốc sắc thì công thức trên linh hoạt giảm liều lượng.
3. Đau lưng do phong thấp ngăn trệ ở kinh lạc
– Triệu chứng: Đau mỏi lưng lan tỏa tới xương cùng, đau chi dưới lúc nặng lúc nhẹ, gặp ấm thì đỡ, lâu ngày có cảm giác cứng khớp.
– Phép chữa: Khư phong trừ thấp, hoạt huyết thông lạc.
– Dùng bài “Thông tý hoàn” (Y sư Hoàng Nhất Phong, Trung y viện thành phố Tô Châu).
Thành phần bài thuốc gồm các vị sau: Quế chi 30g, hồng hoa 20g, bạch chỉ 13g, khương hoạt 30g, tang ký sinh 60g, bổ cốt chi 30g, lạc thạch đằng 60g, ngưu tất 30g, nhũ hương (trích) 15g, khương hoàng 30g, sâm tam thất 15g, đương qui 60g, địa liền 90g, tế tân 15g, độc hoạt 30g, mộc hương 30g, cốt toái bổ 30g, trần bì 30g, uy linh tiên 30g, một dược (trích) 15g, thần khúc 30g.
Cách dùng: Các vị cùng tán bột, dùng kê huyết đằng 150g, lộc nhai thảo 150g, hai thứ này nấu nước đặc luyện thuốc bột làm hoàn to bằng hạt ngô đồng, ngày uống 18g, chia hai lần uống sáng và tối.
* Nếu uống được rượu cho uống thêm bài: “Hóa kiên trục tý tửu” (Y sư Trương Quỳnh Lâm, Trung y viện khu vực Lục An, tỉnh An Huy).
Thành phần bài thuốc gồm các vị: Uy linh tiên 40g, hổ trượng 30g, một dược 30g, khương hoàng 20g, cốt toái bổ 20g, chế xuyên ô 20g, nhũ hương 30g, giá trùng 20g, mộc hương 20g, ngô công (con rết phơi khô) 3 con to.
Cách dùng: Các vị bẻ vụn bỏ vào bình ngâm rượu trắng 1750ml, đậy kín, mỗi ngày khuấy lắc 1 lần, sau 10 ngày lấy ra uống, mỗi ngày 1 chén khoảng 20 ml, uống sau bữa cơm.
